Transfers bij mensen met een beperking anders bekeken. 

Zo goed als dagelijks worden onze praktijkspecialisten ingeschakeld om mee te zoeken naar praktijkgerichte transferoplossingen. Zo kregen we onlangs een vraag voor ondersteuning van Schoonderhage in Iddergem.

Schoonderhage, een zorginstelling voor mensen met een fysieke en/of mentale beperking, beschikt over 12 woningen die in diverse vormen en intensiteit woonondersteuning aanbieden.

De voorziening beschikt ook over dagcentra. Door de nauwe samenwerking tussen haar dagcentra en de woonvoorzieningen houdt Schoonderhage de zorgcontinuïteit zo goed mogelijk in balans.

De voorziening in Iddergem zorgt voor 14 bewoners met een nursing profiel, met bijkomende mentale en fysieke beperking(en). Een van de bewoners lijdt aan een ernstige spierziekte en kan zich niet altijd verstaanbaar maken. Kort geleden werd in overleg met het medisch team comfortzorg opgestart. De transfers bezorgden de bewoner stress, discomfort en als gevolg daarvan ook tremors. De gebruikelijke transfer- en positioneringstechnieken bleken niet meer toereikend. Bij de zorgverleners nam de stress en het gevoel van machteloosheid toe bij iedere transfer.

Jana Van Eesbeek, diensthoofd van de zorginstelling te Iddergem, nam contact op met Arjo en kon snel een afspraak krijgen met Karin Capieau, een van onze praktijkspecialisten. Op basis van de input ging Karin mee de werkvloer op en analyseerde samen met de zorgverleners en het diensthoofd de situatie. Ze voerde de transfers en positionering uit en gaf daarbij de nodige uitleg. Alles verliep rustig en de bewoner had duidelijk geen stress: hij glimlachte zelfs en er viel niet één tremor te bespeuren.

Bij de nabespreking kregen de zorgverleners de praktische en direct inzetbare tips van onze praktijkspecialiste verder toegelicht: de juiste materiaalkeuze (o.a. de maat van de tilbanden), de manier van werken en andere algemene tips en tricks die toepasbaar zijn voor elke bewoner.

Tip 1: betrokkenheid van de bewoner
Ga op een haptonomische manier om met de bewoners: laat de bewoner meewerken bij een transfer. Ga na in welke mate hij/zij de kracht en de wil heeft om mee te helpen en laat dit ook toe. Stel de vraag of hij/zij wil meehelpen. Meestal is het antwoord ‘Ja’ en die welwillendheid is uiterst waardevol. Ook bewoners die (deels) verlamd zijn, kunnen vaak nog hun medewerking verlenen, al was het maar door zich fysiek en mentaal te ontspannen. Daardoor verlopen bepaalde zorghandelingen vlotter en steunt alles op een basis van vertrouwen en wederzijds respect.

Tip 2: communiceer met de bewoner
Vertel aan de bewoner wat je gaat doen en wat je van hem/haar verwacht. Zorgverleners bieden vaak maximale (fysieke) ondersteuning maar al snel worden ze hiervoor afgestraft met eigen fysieke klachten of tegenwerking van de bewoner.

Laat iedere transfer een samenspel zijn van:

1. het juiste hulpmiddel dat het hef- en tilwerk uitvoert,
2.  de coördinatie van de zorgverlener die:
   a. de transfer in goede banen leidt,
   b. het hulpmiddel hanteert (zonder zelf te tillen of het trekken),
   c. communiceert met de bewoner en zijn/haar signalen (zowel verbaal als non-verbaal) goed in de gaten houdt,
3. en uiterst belangrijk: de betrokkenheid van de bewoner. Met zijn/haar medewerking en begrip verloopt de transfer doorgaans veel vlotter.

Tip 3: tilhulpmiddelen en goede werkmethoden gaan hand in hand
Tilhulpmiddelen zijn gemaakt om het zware werk van zorgverleners over te nemen. Hoewel ze doorgaans gebruiksvriendelijk en intuïtief zijn, is een goede training geen overdreven luxe. Weten hoe je een toestel moet bedienen is een essentiële stap, maar er is meer kennis nodig dan dat. Denk maar aan:

• de tilbanden: welke zijn geschikt voor een bepaald type bewoner, voor verschillende types tilliften of voor bepaalde zorghandelingen? Hoe bepaal je de juiste maat? Hoe herken je de verschillende soorten? Enz.
• ergonomische werkmethoden: welke houding is minst belastend voor je lichaam? waar sta of loop je tijdens het gebruik van een tillift? Enz.
•  communicatie en interactie met de bewoner, oogcontact tijdens de transfers, enz.

Zorgverleners die beschikken over deze kennis, kunnen echt een verschil maken. De winst in efficiëntie, vertrouwen en voldoening is dan heel dichtbij.

Vervolgstappen in Schoonderhage
Jana twijfelde geen moment om Karin in contact te brengen met de vormingsverantwoordelijke. Zij was er rotsvast van overtuigd dat het een meerwaarde is om deze kennis ook met de andere vestigingen van Schoonderhage te delen. Een praktijkgerichte training voor alle nursing-groepen van de voorziening staat ondertussen al op de agenda.

Dit vertelde Jana Van Eesbeek ons over de interventie van onze praktijkspecialiste:

“Karin was pure winst voor ons. De techniek die zij toonde was heel praktijkgericht en kon nadien meteen worden toegepast door de zorgverleners in Schoonderhage. De meerwaarde was voelbaar voor de bewoner maar ook voor de zorgverleners: zij waren vol lof over de positieve gevolgen die een paar kleine - maar cruciale - veranderingen met zich meebrengen.”

Contact met onze praktijkspecialisten?
Heeft u zelf ook een complexe zorgsituatie die u wil bespreken met een van onze praktijkspecialisten? Stuur dan een mail naar MOVE.PH.BELGIUM@ARJO.COM.

Blog Schoonderhage | Arjo